Narada Nawigacyjna w Nowym Dworze Gdańskim

Z inicjatywy spółki Pętla Żuławska 9 marca w Nowym Dworze Gdańskim odbyło się spotkanie przedstawicieli społeczności użytkowników dróg wodnych z administratorami, zarządcami dróg wodnych i służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo na wodzie i nad wodą.

Celem Narady było: wskazanie barier rozwoju, omówienie przeszkód nawigacyjnych i innych problemów związanych z uprawianiem żeglugi w obszarze Pętli Żuławskiej, inwentaryzacja dotychczasowych działań, a w szczególności realizacja wniosków ze „spotkania nawigacyjnego” w dniu 23.03.2016 r.

W trakcie spotkania omówiono wiele kwestii związanych z usprawnieniem żeglugi po szlakach wodnych Pętli Żuławskiej, Zalewu Wiślanego, szlaków wodnych wokół Gdańska, Kanału Elbląskiego i Pojezierza Iławskiego. Informacje o planowanych działaniach zaprezentowali przedstawiciele Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej, Urzędu Morskiego i Urzędu Marszałkowskiego.

Spotkanie rozpoczął Zbigniew Ptak - Starosta Nowodworski.

Przedstawiciel Regionalnego Biura Urzędu Marszałkowskiego Województwa  Warmińsko– Mazurskiego w Elblągu Grażyna Kluge, oraz przedstawiciele Pomorskiego Urzędu Marszałkowskiego, P. Krzysztof Czopek i p. Rafał Wasil  poinformowali o projekcie Pętla Żuławska i Zatoka Gdańska  (więcej o  projekcie na naszej stronie tutaj) oraz Pomorskie Szlaki Kajakowe (więcej na naszej stronie tutaj).

Senator RP Jerzy Wcisła poinformował o planowanych imprezach w ramach Roku Rzeki Wisły. Mówił także o stanie bezpieczeństwa na pochylniach Kanału Elbląskiego w kontekście wypadku w sierpniu 2016 roku, kiedy jacht całkowicie zsunął się z pochylni. Starosta Zbigniew Ptak przedstawił swoją propozycję w tym zakresie i zaapelował do administratora szlaku o wprowadzenie zmian konstrukcyjnych ułatwiających stabilizację jednostki transportowanej na wózku pochylni.

Informacje o działaniach podjętych od 23.03.2016  przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w obszarze rozwoju dróg wodnych Delty Wisły – przedstawił pan Stanisław Otremba  Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej. Poinformował o terminach otwarć śluz i planowanych remontach na rok 2017 i kolejne lata.
Obecnie wykonawca remontu pochylni na kanale Elbląskim uchyla się od napraw gwarancyjnych, w związku z tym RZGW wyłoniło zastępczego wykonawcę tych prac, który ma je zrealizować do rozpoczęcia sezonu. Planowane jest odmulenie Wisły Królewieckiej i budowa wrót przeciwpowodziowych na Tudze oraz remont i budowa ostróg na Wiśle. RZGW planuje również wydanie informatora o drogach wodnych.

Informacje o działaniach podejmowanych przez Urząd Morski w Gdyni przedstawiła pani Anna Stelmaszyk–Świerczyńska, zastępca Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni  ds. Technicznych.
W sezonie 2017 będzie pogłębiany tor wodny do Fromborka, Nowej Pasłęki (Ujścia) i Piasków. W najbliższych latach planowana jest rozbudowa portu w Piaskach - m.in. budowa falochronów (projekt powstanie w 2017 r.). W Krynicy Morskiej przeprowadzony będzie remont nabrzeża wschodniego i czołowego (2017), oraz wydłużany pirs pasażerski i falochrony (w kolejnych latach). Budowane będą wały przeciwpowodziowe. Przebudowa obejmie również porty we Fromborku (2017 aktualizacja projektu) i Kamienicy Elbląskiej (2017 uzyskanie pozwolenia na budowę). W Nowej Pasłęce planowany jest remont odcinka nabrzeża od strony rzeki Pasłęki przy nowym moście zwodzonym. Dopiero w kolejnych latach planowany jest remont Kanału Pasłęki - od portu w Ujściu do nowego mostu zwodzonego. W ramach budowy przekopu Mierzei Wiślanej (2018-2022) zakupiona zostanie pogłębiarka, która będzie utrzymywać tor wodny od Przekopu do Elbląga. Jednostka ta będzie również na bieżąco pogłębiać tory wodne i podejścia do wszystkich portów na Zalewie Wiślanym. Umożliwi to szybkie pogłębianie spłyceń, bez długotrwałej procedury przetargowej.

Michał Górski  Prezes Spółki Pętla Żuławska przedstawił ustalenia związane z organizacją ruchu żeglarskiego na szlakach wodnych oraz wyniki dotyczące działalności Spółki i funkcjonowania marin. Jak wynika z danych z roku na rok wzrasta liczba turystów i żeglarzy na szlakach wodnych Pętli Żuławskiej. W 2016 roku z marin na Pętli Żuławskiej skorzystało w sumie ponad 130 tys. osób.



Prezes spółki Pętla Żuławska, pan Michał Górski przedstawił protokół z poprzedniego spotkania nawigacyjnego, w 2016 roku:
Głównymi zagadnieniami poruszanymi na spotklaniu i wysłanych po spotkaniu pismach były:

• Ujednolicenie okresu trwania sezonu turystycznego – rekomendowany 15.04. do 15.10;
• Ustalenie jednolitych godzin funkcjonowania śluz i mostów zwodzonych (wysoki sezon codziennie od 7,00 do 21,00);
• Ustawienie przy mostach i śluzach tzw. odwróconych wodowskazów pokazujących aktualny poziom wód;
• Uruchomienie dystrybucji materiałów informacyjnych przez obsługę mostów i śluz;
• Uznanie Wisły Królewieckiej jako szlaku żeglownego;
• Udrożnienie wejścia do Nowej Pasłęki;
• Ustawienie tablic informacyjnych o szlakach turystycznych;
• Usunięcie przeszkód nawigacyjnych na rzece Pasłęce i wyremontowanie mostu zwodzonego w Nowej Pasłęce;
• Poprawa bezpieczeństwa przy moście pontonowym w Sobieszewie poprzez wystawienie pław cumowniczych po obu stronach mostu;
• Korekta toru wodnego i jego pogłębienie na wysokości przystani w Osłonce;
• Otwarcie końcowego odcinka rzeki Liwy dla większych jednostek niż tylko dla kajaków. Dla realizacji tego celu niezbędnym jest maksymalne podniesienie zasuw Wielkiego Upustu w Białej Górze, oraz ustawienie informacji o szlaku turystycznym;
• Bardziej przejrzyste oznakowanie podejść do rzek, także tych nie będących szlakami wodnymi ( np. Cieplicówka, Dzierzgoń, Wąska, Wisła Królewiecka itp.);
• Stałe rozwiązanie problemu zarastania szlaków wodnych roślinnością wodną;
• Uruchomienie rzeki Tugi dla żeglugi śródlądowej;
• Zebrani na spotkaniu wyrazili także zgodę na przejęcie przez Spółkę Pętla Żuławska roli koordynatora działań związanych z aktywnością turystyczną na akwenach Wisły, Szkarpawy, Nogatu i Zalewu Wiślanego;
• Uzgodniono także, że tego typu spotkania „nawigacyjne” odbywać się będą dwukrotnie w roku przed i po sezonie turystycznym.

Niestety, tylko część powyższych uwag wprowadzono w życie, w związku z tym powróciły one ponownie jako postulaty środowiska wodniackiego do zrealizowania podczas spotkania w 2017 roku.

Należy podkreślić, iż najważniejszym postulatem, który został zrealizowany, jest ujednolicenie otwarć obiektów hydrotechnicznych w ramach sezonu żeglarskiego w ramach terminarza obowiązującego w całym regionie. RZGW ustaliło, iż sezon w 2017 roku będzie trwać od 28 kwietnia do 30 września. W tym czasie wszystkie obiekty hydrotechniczne podlegające RZGW w rejonie Pomorskiego Szlaku Żeglarskiego będą otwarte codziennie od godziny 07.00 do 19.00. Ma to dotyczyć zarówno śluz jak i pochylni. W odpowiedzi na to obecni na spotkaniu zarządcy mostów zwodzonych i obrotowych zadeklarowali dostosowanie się do sezonu RZGW. Oczekujemy jednak na potwierdzenie tych deklaracji formalnymi zarządzeniami.

Prezes Pętli Żuławskiej przedstawił również działania, które podjęła spółka w celu realizacji powyższych postulatów po poprzednim spotkaniu nawigacyjnym w 2016 roku:

• Wysłanie pism do: Urzędu Morskiego w Gdyni, Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku, Zarządu Dróg Powiatowych w Nowym Dworze Gdańskim, Zarządu Dróg Wojewódzkich w Gdańsku, Miasta Elbląga, Pomorskiego Towarzystwa Miłośników Kolei Żelaznych w Gdyni itd.
• Utworzenie nowej strony internetowej www.petlazulawska.com oraz strony na faceboooku, gdzie w maksymalnie aktualnym czasie przekazujemy wszelkie informacje o naszych marinach i o stanie dróg wodnych Pętli Żuławskiej.
• Wydanie folderu „Czynne obiekty hydrotechniczne” w nakładzie 1500 egz. do rozdawania w przystaniach, na śluzach i mostach zwodzonych. Cieszył się on bardzo wysoką popularnością.
  Zaktualizowany folder będzie wydany również na sezon 2017.
• Wydanie folderów portów Pętli Żuławskiej, które prezentują brzegowe atrakcje, ciekawe miejsca do zobaczenia i zwiedzania a także planiki portów.
  
• Kilkanaście spotkań precyzujących nasze i Państwa oczekiwania, a w tym m. in. z: Urzędem Morskim w Gdyni, Starostą Nowodworskim, Samorządem Elbląga, Regionalnym Zarządem Gospodarki Morskiej w Gdańsku, Urzędem Marszałkowskim Województwa Pomorskiego i Warmińsko-Mazurskiego i innymi.
• Otrzymaliśmy kilka ważnych informacji zwrotnych od w/w instytucji, co pozwala nam sądzić, że niektóre z zasygnalizowanych spraw zostały pomyślnie zrealizowane.
  
  

Piotr Salecki w swoim wystąpieniu zwrócił się do zarządców dróg wodnych z następującymi postulatami:

• Dodatkowe oznakowanie Przekopu Wisły pławami, odpowiednio wczesne ustawienie pławy SWB.
• Ustawienie na Zalewie Wiślanym dodatkowej pławy świetlnej przy Stawie Gdańsk, która nie świeci.
• Oznakowanie pławami kardynalnymi Mielizny Różaniec na Zalewie Wiślanym. Jest to jedyna niebezpieczna płycizna na tym akwenie (bo kamienista) i jest w ogóle nieoznakowana.
  
• Ustawienie pław cumowniczych przy moście pontonowym w Sobieszewie.
• Stałe podniesienie wyżej zastawy na Liwie, co pozwoli wpływać na tę rzekę z Nogatu większymi jednostkami (podczas spotkania padła deklaracja iż zostanie to wykonane w sezonie 2017).
  
• Poprawienie nazewnictwa szlaków wodnych (np. tablice Druzno wykonane są z błędem Drużno).
• Przesunięcie szlaku wodnego przy przystani w Osłonce aby umożliwić wystawienie boi cumowniczych i umożliwić jachtom cumowanie dziobem do pomostu (podczas spotkania padła deklaracja iż zostanie to wykonane w sezonie 2017).
• Poprowadzenie pod dnem rzeki wszystkich linii energetycznych na Szkarpawie i Wiśle Królewieckiej.
  
• Zmianę prawa dotyczącego wyskoości linii energetycznych nad żeglownymi drogami wodnymi i dodanie kategorii turystycznej drogi wodnej - szlaku eksploatowanego przez turystów wodnych a niebędącego drogą wodną. Postulowana minimalna wysokość linii energetycznych bez względu na klasę drogi wodnej czy turystycznej drogi wodnej to 20 metrów. Obecne jachty są coraz większe i mają coraz wyższe maszty - przedłużone dodatkowo antenami. Należy dostosować przepisy do rzeczywistych potrzeb użytkowników dróg wodnych. Wniosek w tej sprawie został skierowany na ręce senatora RP Jerzego Wcisły. Senator zadeklarował zajęcie się tą sprawą.
  Na marginesie należy podkreślić, że spółka Energa podwyższa wiele linii energetycznych nad szlakami wodnymi w regionie, a część z nich prowadzi pod dnem rzek, współpracując ze środowiskiem wodniackim. Energa robi to z dobrej woli, mimo iż nie musi tego robić, gdyż linie energetyczne według obowiązującego prawa zazwyczaj są na odpowiedniej (choć dla obecnie żeglujących - za niskiej) wysokości.
  
• Konieczność uwzględnienia potrzeb wodniaków poprzez udostępnienie toalet i pryszniców przy takich istotnych obiektach hydrotechnicznych jak śluza Przegalina, Gdańska Głowa, czy pierwsza i ostatnia pochylnia czy śluzy na Pojezierzu Iławskim. Obecnie jest to rozwiązane częściowo (na pochylni Buczyniec wodniakom udostępniono wc w godzinach otwarcia Izby Historii Kanału Elbląskiego, a po jej zamknięciu udostępniany jest toi-toi). Istotne jest również udostępnienie przyłączy prądu i wody w tych miejscach.
  
• Konieczność współdziałania zarządców szlaków wodnych (RZGW i UM). Wiele szlaków styka się ze sobą i na przykład regulacja i pogłębianie rzeki (administrowanej przez RZGW) która uchodzi do Zalewu Wiślanego, nie jest równoległe z regulacją odcinka na wodach zalewowych do ujścia rzeki (zarządzanych przez Urząd Morski). W efekcie powoduje to, że cały określony szlak wodny mimo przeprowadzonych prac nie jest w pełni żeglowny.
  Przykładem jest planowane przez RGZW odmulenie Wisły Królewieckiej. Istotne jest, aby równolegle Urząd Morski utworzył i pogłębił tor wodny przy ujściu Wisły Królewieckiej do Zalewu Wiślanego, na co zwrócono uwagę podczas spotkania.
  
• Przywrócenie szlaku wodnego przez jezioro Druzno do rzeki Dzierzgoń i Balewki.
• Zwrócenie uwagi na takie szlaki wodne jak Cieplicówka, Liwa, Dzierzgoń, Balewka, Tina - które mogą stać się atrakcyjnymi szlakami wodnymi, a obecnie są zapomniane i przypominają Wisłę Królewiecką czy Pasłękę przed 20 laty.
• Poprawienie mylącego oznakowania w Rybinie (jedna tablica informuje iż należy płynąć w prawo - Szkarpawą, druga tablica informuje, iż można płynąć zarówno w prawo Szkarpawą jak i w lewo - Wisłą Królewiecką).
  
• Wprowadzenie ograniczeń prędkości, zwłaszcza na Pojezierzu Iławskim (rejon Ostródy, Iławy) które są niemożliwe do wyegzekwowania i zastosowania. Ograniczenie prędkości do 6 km na godzinę (czyli szybkiego marszu człowieka), powoduje, że najwolniej płynący hausboot czy motorówka będzie tę prędkość przekraczać, nie mówiąc już o kajaku czy jachcie płynącym pod żaglami! Informacja ta została skierowana do obecnych na spotkaniu przedstawicieli Urzędu Żeglugi Śródlądowej.
  
• Likwidacja tablic "Koniec szlaku żeglownego" i zastąpienie ich tablicami "Droga Wodna sport i rekreacja" przy takich szlakach jak Wisła Królewiecka (od strony Zalewu Wiślanego), Tuga, Liwa, czy Cieplicówka.
• Przywrócenie statusu zrewitalizowanym portom takim jak np. Nadbrzeże i oznakowanie podejść do nich.
• Konieczność takiego planowania remontów, aby w sezonie nie blokować drogi wodnej w newralgicznych miejscach.
• Zaplanowanie już teraz systematycznego oczyszczania zarastających roślinnością dróg wodnych, które będą rewitalizowane w ramach projektu Pętla Żuławska i Zatoka Gdańska (chodzi głównie o Tugę, ale również o takie rzeki jak Szkarpawa czy Wisła Królewiecka).
  Uczestnicy zebrania zasadniczo poparli te postulaty, a przedstawiciele administracji wodnej zadeklarowali iż ustosunkują się do nich.
  

Najważniejsze informacje i zmiany w funkcjonowaniu dróg wodnych wynikające ze spotkania:

• RZGW ustaliło iż sezon będzie trwać od 28 kwietnia do 30 września. W tym czasie wszystkie obiekty hydrotechniczne podlegające RZGW w rejonie Pomorskiego Szlaku Żeglarskiego będą otwarte codziennie od godziny 07.00 do 19.00. Ma to dotyczyć zarówno śluz jak i pochylni.
  Czekamy jednak na oficjalny komunikat RZGW w tej sprawie.
• Operatorzy mostów zwodzonych zadeklarowali dostosowanie terminów "sezonu" do zaproponowanego przez RZGW, czyli 28 kwietnia-30 września. Dotyczy to rownież mostu w Sztutowie, który do tej pory otwierany był do 15 września. Również w tym przypadku czekamy na oficjalne tych informacji w komunikatach (komunikat potwierdzający otrzymaliśmy 06 kwietnia).
  
• RZGW poinformowało, iż Wisła Królewiecka ma uzyskać status żeglownej drogi wodnej.
• Urząd Morski zadeklarował, iż po przyznaniu Wiśle Królewieckiej statusu żeglownej drogi wodnej, oznakuje podejście do tej rzeki od strony Zalewu Wiślanego
• RZGW zadeklarowało podniesienie wyżej zastawy na rzece Liwie w Białej Górze, co umożliwi wpłynięcie na tę rzekę większym jednostkom.
• RZGW zadeklarowało wykonanie instrukcji przejścia przez pochylnie i udostępnien ie jej do rozpowszechniania.

Już po spotkaniu nawigacyjnym okazało się, że śluza Przegalina będzie czynna przez cały sezon nawigacyjny 2017. Dlatego w niniejszym opracowaniu pominąłem dyskusję na ten temat podczas narady nawigacyjnej.

Piotr Salecki